Auteurs: Kooij, Kruijt & Groen
Zijn de teamrollen van een persoon uit zijn of haar soort taalgebruik op te maken? Praten Planten anders dan Brononderzoekers? Gebruiken Voorzitters andere woorden dan Monitoren? De auteurs doen in dit boek bondig verslag van een serie interviews met mensen met een uitgesproken teamrol en gebruiken daarbij o.a. kennis uit Neuro-Linguistisch Programmeren (NLP) . Doelgroep: Trainers, adviseurs. |
![]() |
Inhoudelijk verslag
In de inleiding wordt de teamrol theorie prachtig gekoppeld aan modellen uit de ontwikkelingspsychologie (o.a. de cognitieve ontwikkelingstheorie van Jean Piaget).
Vier basisbehoeften
Teamleden opereren doorgaans vanuit een van de volgende vier basisbehoeften:
- Voelen
- Willen
- Denken
- Doen
Dit zijn vier basis behoeften van waaruit we zin en betekenis geven aan de wereld om ons heen, namelijk vanuit voelen, willen, denken en doen. Ieder mens beschikt over gevoel, wil, denkkracht en daadkracht als een basisuitrusting om de betrekkingen met de wereld aan te gaan. Maar de wijze waarop we deze basis uitrusting gebruiken, en vooral onze voorkeuren hierbinnen, verschillen van mens tot mens. Eén van deze vier biedt ons het meeste soelaas, hierop heeft men het meest leren vertrouwen en deze bleek het meest effectief in de omgeving waarin hij/zij opgroeide.
Ontwikkeling van de basisbehoeften
Het zijn vaardigheden die tot ver in de pubertijd doorgaan met rijpen om zo uit te groeien tot coping mechanismen, overlevingsmechanismen die ons in staat stellen om met de wereld om te gaan en om deze te beïnvloeden. De eerste 6 levensjaren zijn daarbij cruciaal:
1ste levensjaar: Voelen
De taal van het gevoel. Vanuit gevoel communiceren we ongegeneerd ons onbehagen. Ook ontdekken we de wereld via gevoel, vaak met de mond. De orale fase.
2de levensjaar: Willen
Sterk gekoppeld aan ontwikkeling grove motoriek. Als baby merk je dat je, als je niet fijn ligt, kunt gaan schreeuwen en wachten tot er iemand komt, maar je kunt je ook zelf omdraaien en op ontdekking uit gaan. We kunnen zelf dingen gaan willen en deze vervolgens zelf uitvoeren. Wil zelf actief tot uitring brengen.
3de levensjaar: Denken
Sterk gekoppeld aan ontwikkeling van taal. Ideeën en fantasieën beïnvloeden de wereld, de wereld reageert en buigt. We verklaren hiermee wat we om ons heen zien; en stellen veel “waarom?” vragen.
4de-6de levensjaar: Doen
Sterk gekoppeld aan ontwikkeling van fijne motoriek en oog-hand coördinatie. De wereld blijkt ook heel goed te verwerken en beïnvloeden door te schrijven en te tekenen, door knoppen te bedienen en door sleutels om te draaien. De wereld vergroten door fietsen, piano spelen, schaatsen.
Koppeling met de Teamrollen van Belbin
Ieder mensen heeft een voorkeur voor minimaal 1 (en vaak 2) basisbehoeften. Waarschijnlijk heeft dit te maken met aanleg (bv introversie/extraversie) maar ook met indringende leerervaringen als kinderen ontdekken waar hun beste verdediging ligt tegen de bedreigingen uit de wereld, welke kwaliteiten de meeste veiligheid bieden en welke aanpak het beste helpt om angsten buiten te sluiten.
Dit houdt niet in dat iemand die bijvoorbeeld een voorkeur heeft voor “doen”, niet denkt. In tegendeel, zij denken heel “doenering”, heel praktisch in concrete handelingen en bezigheden. zij stellen het denken in dienst van hun daadkracht.
Daarnaast hebben teamleden een voorkeur voor alleen opereren of juist samen met een ander. Grofweg kunnen we spreken van primaire (actieve) producenten (mensen die dingen bereiken door vooral alleen te doen, te denken, te willen of te voelen; ze zijn erop gericht de wereld rechtstreeks vanuit het “ik” te beïnvloeden; ze produceren iets wat er nog niet is) en secundaire (reactieve) producenten (mensen die dingen graag samen met anderen bereiken, bijvoorbeeld hun team, door vooral samen te doen, te denken, te willen en te voelen; ze gaan vooral om met wat de wereld hen toelevert).
Uit deze vier basisbehoeften (dimensie 1) en twee voorkeuren (dimensie 2) ontstaan de 8 primaire teamrollen:
Voelen
- Actief: Zorgdrager
- Reactief: Groepswerker
Willen
- Actief: vormer
- Reactief: Voorzitter
Denken
- Actief: Plant
- Reactief: Monitor
Doen
- Actief: Bedrijfsman
- Reactief: Brononderzoeker
Vervolgens (en dit omvat het grootste gedeelte van het boek Teamrol & Taal) wordt, gebaseerd op een veertigtal interviews, per teamrol een typische beschrijving gegeven en een samenvatting van het gesprek.
Elke teamrol wordt kort maar krachtig uiteengezet en vervolgens wordt in een dialoog prachtig weergegeven hoe een persoon met deze teamrol praat, denkt en interacteert. De auteurs zijn erin geslaagd om de dynamiek en manier van interacteren van elke teamrol weer te geven. Na het lezen van dit boek is de lezer beter in staat om snel een idee te krijgen van de teamrol(len) die iemand heeft.
Bekijk en koop dit boek bij Managementboek.nl
Verder lezen
![]() |
![]() |
![]() |
Doe de online Belbin Teamrollen test![]() |
![]() |
Teamrol Theorie van Belbin |
![]() |
Boekreview Management Teams![]() |
![]() |
Boekreview Teamrollen op het werk![]() |